1. ମୌଳିକମାନଙ୍କର ପ୍ରତୀକ
2. ଯୋଜ୍ୟତା
3. କ୍ଷାରୀୟ ଓ ଅମ୍ଳୀୟ ମୂଳକ
4. ଯୋଜ୍ୟତାର ଆଧୁନିକ ସଂଜ୍ଞା
5. ସହଯୋଜ୍ୟତା
6. ରାସାୟନିକ ସଂକେତ
7. ଦୁଇ - ମୌଳିକ ବିଶିଷ୍ଟ ସହସଂଯୋଜ୍ୟ ଯୌଗିକର ସଂକେତ ଲିଖନ ପଦ୍ଧତି
8. ରାସାୟନିକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ସମୀକରଣ
9. ଅମ୍ଳ ଓ କ୍ଷାର
10. ଆୟନୀୟ ସମୀକରଣ ଲିଖନ ପଦ୍ଧତି
11. ଅଭ୍ୟାସ ପ୍ରଶ୍ନ (PRACTICE QUESTIONS)
12. SAQ ମାନଙ୍କର ଉତ୍ତର (Answers to Self Assessment Questions/SAQs)
ରାସାୟନିକ ସଂକେତ
ମୌଳିକମାନଙ୍କର ପ୍ରତୀକ ସହାୟତାରେ ଏକ ଯୌଗିକ କିମ୍ବା ମୌଳକିର ଗୋଟିଏ ରାସାୟନିକ ଏକକ କିମ୍ବା ଅଣୁକୁ ଏକ ରାସାୟନିକ ସଂକେତ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରକାଶ କରାଯାଏ । ସଂକେତରେ ଏକାଧିକ ପରମାଣୁ ରହିଥାନ୍ତି । ଏହା ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ।
####(A) ଆନୁଭବିକ ସଂକେତ (Empirical formula):
ଏହା ମୌଳିକ ପରମାଣୁ ବା ମୂଳକମାନଙ୍କର ସରଳତମ ଅନୁପାତକୁ ଦର୍ଶାଇ ଥାଏ । ଆୟନୀୟ ପଦାର୍ଥ (ionic compounds)ମାନଙ୍କର ସଂକେତ ହେଲା ଆନୁଭବିକ ସଂକେତ, କାରଣ ଏଥିରେ ମୁକ୍ତ ଅଣୁ ନଥାନ୍ତି । ଆୟନମାନେ ଜାଲକ (network) ସୃଷ୍ଟି କରି ରହିଥାନ୍ତି । Example: NaCl (1:1), Al~2~(SO~4~)~3~ (2:3); CaCI~2~ (1:2) ଇତ୍ୟାଦି । ଏମାନେ ହେଲେ ଆନୁଭବିକ ସଂକେତ ।
####(B) ଆଣବିକ ସଂକେତ (Molecular Formula):
ଏହା ସହସଂଯୋଜ୍ୟ (covalent) ଯୌଗିକ କିମ୍ବା ମୌଳିକମାନଙ୍କର ଥାଏ । କାରଣ, ଏମାନଙ୍କର ମୁକ୍ତ ଅବସ୍ଥାରେ ଥାଆନ୍ତି; ଯଥା CO~2~, HCl, O~2~, H~2~SO~4~, N~2~, NH~3~ ଇତ୍ୟାଦି । ଏମାନେ ହେଲେ ଆଣବିକ ସଂକେତ । ବ୍ୟତିକ୍ରମ: ନିଷିୟ ଗ୍ୟାସ ମାନେ ହେଲ ଏକ ପରମାଣୁ ବିଶିଷ୍ଟ ଅଣୁ (He, Ne, Ar, K, Xe, Rn) ।
କେତେକ ସହସଂଯୋଜ୍ୟ ଯୌଗିକମାନଙ୍କର ଉଭୟ ଆନୁଭବିକ ଓ ଆଣବିକ ସଂକେତ ଥାଏ । ଉଦାହରଣ ସର୍ତ୍ତପ C~6~H~12~O~6~(ଗୁଲକୋଜ); ଏହା ହେଲା ଗୁଲକୋଜର ଆଣବିକ ସଂକେତ । କିନ୍ତୁ ଏହାର ଆନୁଭବିକ ସଂକେତ ହେଲା CH~2~O,
To continue reading "ରାସାୟନିକ ସଂକେତ", login now.
This page has been protected for subscriber only.