ଆଲୋକର ପର୍ବ ଦୀପାବଳି । ଭାରତ ତଥା ଓଡ଼ିଶାରେ ଏହି ପର୍ବଟି ବେଶ ଆନନ୍ଦ ଉଲ୍ଲାସରେ ପାଳିତ ହୁଏ । ଭାରତର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାନ୍ତରେ ଏହି ଦିବସକୁ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ଢଙ୍ଗରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । କେଉଁଠି ଏହିଦିନରେ ମାତା ଲକ୍ଷ୍ମୀଙ୍କର ଆରାଧନା କରାଯାଏ ତ ଆଉ କେଉଁଠି ମହାକାଳୀଙ୍କର । ଦୀପାବଳିକୁ ନେଇ ଆମ ଭାରତୀୟ ଶାସ୍ତ୍ରରେ ବହୁ ପୌରାଣିକ ଆଖ୍ୟାନ ରହିଛି । ଏହିଦିନ ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀରାମଚନ୍ଦ୍ର ଚଉଦ ବର୍ଷର ବନବାସ ସାରି ମାତା ସୀତା ଓ ଭ୍ରାତା ଲକ୍ଷ୍ମଣଙ୍କୁ ଧରି ଅଯାେଧ୍ୟା ପ୍ରତ୍ୟାଗମନ କରିଥିଲେ । ଆହୁରି ମଧ୍ୟ ଏହି ତିଥିରେ ଦ୍ୱାପରଯୁଗରେ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ରାକ୍ଷସ ନରକାସୁରକୁ ମାରି ଚଉଷଠି ସହସ୍ର ରାଜକନ୍ୟାଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାର କରି ଦ୍ବାରକା ଫେରିଥିଲେ । ସେଥିପାଇଁ ଏହି ଦିନ ଦୀପ ଜଳାଯାଇ ଈଶ୍ବରଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ କାମନା କରାଯାଇଥାଏ । କିନ୍ତୁ ଓଡ଼ିଶାରେ ଏହି ଦିନ ପୟା ଶ୍ରାଦ୍ଧ ଦିଆଯାଇଥାଏ । ବଡ଼ବଡୁଆଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ପିଣ୍ଡ ଦିଆଯାଇ କାଉଁରିଆ କାଠି ଜଳାଯାଇଥାଏ । କାଉଁରିଆ କାଠି ଜାଳିବାବେଳେ ବଡ଼ବଡୁଆ ହୋ / ଅନ୍ଧାରରେ ଆସ ଆଲୁଅରେ ଯା', ପୁରୁଷୋତ୍ତମରେ ମହାପ୍ରସାଦ ଖାଇ / ବାଇଶି ପାବଛେ ଗଡ଼ଗଡାଉ ଥା' । ବୋଲି ଉଚ୍ଚାରଣ କରାଯାଇ ପିତୃଗଣଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ କାମନା କରାଯାଏ । ପିତରଙ୍କୁ ଆମ ଭାରତୀୟ ଧର୍ମଶାସ୍ତ୍ରରେ ବେଶ ଉଚ୍ଚ ସ୍ଥାନ ଦିଆଯାଇଛି । ପିତୃପୁରୁଷଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରିବା ପାଇଁ ମାସେ ବ୍ୟାପି