ବୈଶାଖ ଆସି ସାରିଛି । ଚାରିଆଡେ ଚାଲିଛି ଗ୍ରୀଷ୍ମର ରାଜୁତି । ଆଗକୁ ସାବିତ୍ରୀ ଓ ରଜ । ଏବେ ଘରକୁ ଆସିବ ରଜ - ସାବିତ୍ରୀ ବେଭାର । ଏଥିରେ ଲୁଗାପଟା, ମିଠା ସହିତ ଥାଏ ଫଳ ଭାର । ଏହି ଫଳ ଭାର ଭିତରେ ଥାଏ ଆମ୍ବ, ପଣସ । ସାଧାରଣତଃ ଖରାଦିନେ ଏହି ଦୁଇଟି ଫଳ ବିଶେଷ ପରିମାଣରେ ମିଳିଥାଏ । ପଣସ ଆମ ରାଜ୍ୟର ଏକ ଲୋକପ୍ରିୟ ଫଳ । ଆମ ଦେଶର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ବୃକ୍ଷମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପଣସ ଅନ୍ୟତମ । ଏହା ଏକ ଚିରହରିତ୍‌ ବୃକ୍ଷ । ଭାରତୀୟ ଚାଷରେ ପ୍ରାୟ ୪୦୦୦ ବର୍ଷ ତଳୁ ପଣସ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିଭାଇ ଆସୁଛି । ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆରେ ଏହା ଅଧିକ ପରିମାଣରେ ଉତ୍ପାଦନ କରାଯାଏ । ଭାରତର ସମଗ୍ର ପଶ୍ଚିମ ଉପକୂଳ ଏବଂ ଆସାମ, ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ଓଡ଼ିଶା, ବିହାର ପ୍ରଭୃତି ରାଜ୍ୟରେ ଚାଷ କରାଯାଏ । ପଣସ ସବୁ ଫଳମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବୃହତ, ଲମ୍ବା ଓ ଓଜନିଆ । ପଣସର ଆକାର ଗୋଲ କିମ୍ବା ଲମ୍ବାଳିଆ ହୋଇଥାଏ । ଫଳର ଉପରିଭାଗ ଚୋପା ବେଶ୍‌ ମୋଟା ଏବଂ କଣ୍ଟାଳିଆ ହୋଇଥାଏ । ପ୍ରଥମେ ଏହାର ରଙ୍ଗ ଶାଗୁଆ ଥାଏ କିନ୍ତୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ହଳଦିଆ ମିଶା ମାଟିଆ ରଙ୍ଗରେ ପରିଣତ ହୁଏ । ପାଚିଲା ପଣସ ଭିତରେ ବଡ଼ ବଡ଼ ହଳଦିଆ