ଭାରତୀୟ ମସଲାରେ ଜାଇଫଳ ନିଜର ବାସ୍ନା ପାଇଁ ବେଶ ପରିଚିତ । ଯଦିଓ ଏହି ମସଲା ସବୁଦିନିଆ ବ୍ୟବହାର ହୁଏ ନାହିଁ, ତେବେ ଏହାର ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାନ ରହିଛି । ଜାଇଫଳ ଏକ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ମସଲା । ପଲଉ, ତଥା ମସଲାଦିଆ ତରକାରୀରେ ଏହାର ବ୍ୟବହାର ହୁଏ । ପାନରେ ମଧ୍ୟ ବାସନା ପାଇଁ ଜାଇତ୍ରୀ ଓ ଜାଇଫଳ ପକାନ୍ତି । ଜାଇଫଳକୁ ଇଂରାଜୀରେ ନଟମେଗ କୁହାଯାଉଥିବାବେଳେ ଏହାର ବୈଜ୍ଞାନିକ ନାମ ହେଉଛି - ମିରିଷ୍ଟିକା ଫ୍ରାଗ୍ରାନ୍ସ (Myristica fragrans) । ଏହି ଗଛର ଜନ୍ମସ୍ଥାନ ହେଉଛି ସ୍ପାଇସ୍‌ ଦ୍ଵୀପପୁଞ୍ଜ, ମଲ୍ୟୁକା ଦ୍ବୀପପୁଞ୍ଜ ଓ ଦକ୍ଷିଣ-ପୂର୍ବ ଏସିଆର କେତେକ ଅଞ୍ଚଳ । ତେବେ ଅନେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏ ଗଛ ଏବେ ଚାଷ କରାଗଲାଣି । ଜାଇଫଳ ଗଛ ଦେଖିବାକୁ ଖୁବ୍‌ ସୁ୍ନ୍ଦର । ଏହା ଏକ ଚିରହରିତ୍‌ ବୃକ୍ଷ । ଯଦିଓ ଏହି ଗଛ ବଢିବା ପାଇଁ ଆର୍ଦ୍ର ଜଳବାୟୁ ଓ ଗଭୀର ଦୋରସା ମାଟି ଆବଶ୍ୟକ କରେ ତଥାପି ଏହା ସମୁଦ୍ର କୂଳରେ ଏବଂ ଉଷ୍ଣ ଉପତ୍ଯକାରେ ଭଲ ରୂପେ ବଢ଼େ । ଗଛରେ ଫୁଲ ଫୁଟିବାର ପାଞ୍ଚ ଛ ମାସ ପରେ ଫଳ ପାକଳ ହୁଏ । ଏହାର ଫଳ କାଗେଜି ଲେମ୍ବୁ ପରି ଦେଖିବାକୁ ହୋଇଥିଲେ ବି ଏହା କେତେବେଳେ ଗୋଲାକାର ଓ ଆଉ କେତେବେଳେ ନାସପାତି ଆକାରର ହୋଇଥାଏ । ଏହି ଫଳର ଉପର